2020’de 20 gazeteci tutuklanırken, erişim engellemede rekor kırıldı

2020’de 20 gazeteci tutuklanırken, erişim engellemede rekor kırıldı. Düşünceyi İfade Özgürlüğü İhlal Raporu’na göre yayın yasağı sayısı 2010’da 4 iken, 2015’te 37’ye, 2018’de ise rekor kırarak 164’e ulaştı.

2020’de 20 gazeteci tutuklanırken, erişim engellemede rekor kırıldı. CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, hazırladığı raporda 2020’nin başından bu yana 20 gazetecinin tutuklandığını, sosyal medya paylaşımı nedeniyle 187 kişinin hakkında dava açıldığını tespit etti. Raporda erişime engellenen içerikler analizinde, 2018’de en çok engellenen haber sitelerinin sırasıyla Sözcü ve Cumhuriyet olduğu belirtildi.

Tanrıkulu, hazırladığı Düşünceyi İfade Özgürlüğü İhlal Raporu’nda şunlara dikkat çekti:

– 2020’nin ilk 9 ayında; 29 gazeteci, yazar ve yayıncı mahkûm oldu. 20 gazeteci tutuklandı. 57 gazeteciye soruşturma açıldı. 65 gazeteci gözaltına alındı. 20 gazeteci saldırıya uğradı. 537 haber ve basılı yayın organı toplatma ve erişim engeliyle karşı karşıya kaldı. 16 kişi düşünceyi ifade nedeniyle mahkûm oldu. 187 kişiye ise sosyal medya paylaşımları nedeniyle soruşturma açıldı.

–  Sağlık çalışanlarına yönelik saldırılar artarken, benzer olumsuzluklar birçok alanda gözlendi.

– Ocak ayında 28 gazetecinin basın kartları Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından iptal edildi.

Ancak tepkiler üzerine birkaç gün içinde iptal kararı kaldırıldı. Bu konuda resmi bir açıklama yapılmadığı için daha sonraki aylara ilişkin veriye ulaşılamadı.

–  İnternete Sansür-Sosyal Medya Yasası’nın 1 Ekim’de yürürlüğe girmesi üzerine, Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü tarafından yapılan açıklamada, son 3 ayda Türkiye’de en az 347 internet haberinin sansürlendiği belirtildi.

2018 ve 2019 yıllarında 150’ye yakın yasak getirildi, internet üzerinden engellenen ve silinen haber sayısı binlere ulaştı.

YAYIN YASAKLARI REKORU 

– Mahkemeler aracılığıyla alınan yayın yasağı kararları, olaylar ve şahıslar hakkında yayın yapmayı engelledi. RTÜK verileri, 2010 yılından bugüne kadar geçen sürede mahkemeler aracılığıyla 600’ü aşkın yayın yasağı getirildiğini gösterdi. Yayın yasağı getirilen haber konuları arasında iş cinayetleri, yolsuzluk iddiaları, kadına şiddet davaları ile tecavüz davaları gibi olaylar yer aldı. Bu kapsamda mahkemeler aracılığıyla alınan yayın yasağı sayısı 2010’da 4 iken, 2015’te 37’ye, 2018’de ise rekor kırarak 164’e ulaştı. Sadece 2020’nin ilk dört ayında alınan ve RTÜK’ün internet sitesinde belirtilen yasaklar ise 40’ı geçti.

–  Erişim engeli getirilen içerikler arasında, haber sitelerinin yanı sıra haber sayfaları da yer aldı. İfade Özgürlüğü Derneği’nin (İFÖD) Engelli Web 2018 Raporu’nda erişime engellenen içerikler analizinde, 2018’de en çok engellenen haber sitelerinin sırasıyla Sözcü ve Cumhuriyet olduğu belirtildi.