Sotheby’s’ten Osmanlı eserlerine ev sahipliği

Milliyet yazarı Çağdaş Ertuna, 25 Ekim’de Sotheby’s Müzayede Evi’nde gerçekleşecek sergiyi kaleme aldı.

Ertuna, bugünkü köşe yazısında müzayede evinde en çok Fatih Sultan Mehmet2in portresinin dikkat çektiğini belirterek şunları yazdı;

“Müzayede evi Sotheby’s Londra’da 25 Ekim’de İslam Eserleri ve Hindistan Sanatları Müzayedesi var. Öncesinde Orta Doğu satışlarının başındaki Benedict Carter’dan müzayedede satışa çıkacak olan Osmanlı eserleri hakkında bilgi alıyorum. Eserler arasında el yazmalarından Kütahya porselenlerine birçok değerli parça var. Ama aralarında en çok dikkat çeken Fatih Sultan Mehmet portresi.

Yağlıboya portrenin 80 bin -120 bin sterlin fiyat aralığında satılması bekleniyor.

“Bu portre, daha önce gördüklerimize göre iki kat daha önemli” diyor Sotheby’s uzmanları.

Peki ama neden?

“Birincisi, Fatih Sultan Mehmet’in hayattan alınan en güçlü tasviriyle, ikincisi ise Rönesans’ın en etkili portre koleksiyonuyla ilgili” diyorlar.

Bu tablo, Osmanlı sarayında padişah tarafından madalyayla ödüllendirilen Costanzo da Ferrara’nın hayatta kalan tek imzalı eseri.

16. yüzyılın üçüncü çeyreğinde prens koleksiyoncular için yapılmış iki Fatih Sultan Mehmet portresiyle yakından ilgili: Biri Toskana Büyük Dükü I. Cosimo de Medici’ye, diğeri ise Arşidük II. Ferdinand’a ait.

Bu koleksiyonlardaki Fatih Sultan Mehmet portrelerinin her biri, Rönesans’ın en önemli tarihi portre koleksiyonu olan Paolo Giovio’nun Como Gölü kıyısındaki müzesinden kopyalanan geniş bir portre serisinin parçalarıydı.

Giovio, çok çeşitli dönemleri, yerleri ve başarıları kapsayan, önde gelen tarihi şahsiyetlerin 480’den fazla fotoğrafını topladı.

Portreleri, belgelemenin başlıca biçimi olarak görüyordu.
Giovio, müzesinde her portreye uzun bir tarihsel ve eleştirel etiket ekleyerek yenilik yaptı.

Giovio, kısa altyazılar yerine görsel ve sözlü dokümantasyonun uyum içinde yer almasını sağlamaya çalıştı.

Cosimo de Medici’nin Fatih Sultan Mehmet portresi Cristofano dell’Altissimo tarafından 1552-1568 yılları arasında kopyalanmış ve şu anda Floransa’da Uffizi’de bulunmakta.

Arşidük Ferdinand’ın versiyonu, Uffizi tablosunun dörtte birinden daha küçük ve 1578 ile 1590 yılları arasında kağıt üzerine yağlıboya boyanmış bir dizi küçük ölçekli versiyondan biri, Viyana’da Kunsthistorisches Museum’da sergileniyor.

Sotheby’s Londra’da yarın satışa çıkacak eserlerden biri de 18. yüzyıl başlarında Jean Bapiste Vanmour imzalı Damat İbrahim Paşa’nın Geçişi başlıklı yağlıboya resmi.

120 bin-180 bin sterlin aralığında satılması beklenen bu panoramik tablo, sarayda meydana gelen tarihi olaylara ilişkin ayrıntılı anlatımıyla Lale Devri hakkında önemli bir belge.

Sanatçı Jean-Baptiste Vanmour’un Osmanlı saray tasvirlerinden oluşan önemli bir külliyatının da parçası.
Bu eserde Sultan III. Ahmed’in Sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın İstanbul Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusunda alayı tasvir edilmekte.

1727 dolaylarında Vanmour, şu anda Amsterdam’daki Rijksmuseum’da bulunan Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın tam boy portresini de yaptı. Vanmour, İbrahim Paşa’yı merkeze alan başka tören sahneleri de çizdi: Amsterdam’daki Rijksmuseum’daki bir resim köprüden geçişlerini gösteriyor.

Hatırlayacaksınız, Gentile Bellini imzalı Fatih Sultan Mehmet portresini daha önce İstanbul Belediyesi satın alıp sergilemeye başlamıştı.”