Türkiye’nin insanlı ilk uzay görevinde yapılacak deneyler dünya için referans olacak

BURSA (AA) – SALİHA PARILTI KÖKSAL/MUSTAFA YILMAZ – Türkiye Uzay Ajansı (TUA) Lideri Serdar Hüseyin Yıldırım, uzaya gönderilecek birinci Türk astronot Alper Gezeravcı’nın yer çekimsiz ortamda yapması için seçilen deneylerden kimilerinin dünya için de referans olacağını söyledi.

Uzay Kaşifleri Derneğince (Association of Space Explorers-ASE), Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezinin (GUHEM) mesken sahipliğinde Uludağ’daki Bursa Business School’da düzenlenen “Planetary Congress”te (Gezegen Kongresi) devam ediyor.

“Türkiye’nin Uzay Kabiliyetleri ve Potansiyeli” isimli oturumun moderatörlüğünü yapan Yıldırım, Türkiye’nin “Milli Uzay Programı” kapsamında yürüttükleri çalışmalara ait AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Yıldırım, Türkiye’nin 20 seneyi aşkın müddettir uzay çalışmalarına devam ettiğini hatırlatarak, derin uzay misyonunu birinci kere gerçekleştirecek olmaktan büyük heyecan duyduklarını lisana getirdi.

Uzaya astronot gönderme maksadıyla başlatılan proje kapsamında belirlenen üniversiteler ve çeşitli kuruluşlardan gelen 50 deney talebi ortasından 12’sinin seçildiğini aktaran Yıldırım, bunların beşerli birinci uzay vazifesinde gerçekleştirileceğini bildirdi.

Derin uzay misyonu tamamlandığında Türkiye’nin çok farklı noktalara geleceğini vurgulayan Yıldırım, “Fırlatma yıl sonu yahut yılbaşı üzere görünüyor zira bu bizim elimizde değil. Bir pencere veriyorlar ve o pencere birtakım kurallara bağlı olarak daralıyor ve sonunda gün aşikâr oluyor. İnşallah bir aksilik, teknik sorun çıkmazsa bu tarihte Alper Gezeravcı astronotumuz, birinci uzay insanımız Milletlerarası Uzay İstasyonu (ISS) ile gitmiş olacak ve orada bilimsel çalışmalar yapacak.” dedi.

– “Herkesin dayanağına ve gerçekten gönülden duasına muhtaçlığımız var”

Yıldırım, seçilen yedek uzay yolcusu Tuva Cihangir Atasever’in ise suborbital flight (yörünge altı uçuş) gerçekleştirip uzay düzeyine çıkarak astronot unvanını kazanacağını, böylelikle Türkiye’nin iki astronotunun, iki uzay beşerinin misyona başlayacağını anlattı.

Asil ve yedek iki adayın ABD ve Japonya’da ağır eğitim süreçlerinden geçtiğini kaydeden Yıldırım, “Bu eğitim süreci bitmek üzere. Eğitimlerin kimilerini bilerek geciktiriyoruz zira uzay misyon öncesi bilgiler ne kadar taze olursa eğitim o kadar yararlı oluyor ve tekrarlama muhtaçlığı duyulmuyor. Bu da düşünüldüğü için son haftalara kadar eğitimler devam edecek.” diye konuştu.

Serdar Hüseyin Yıldırım, uzayda gerçekleştirilecek deneyler için davet yaptıklarında üniversiteler, laboratuvarlar ve bilim insanlarından yaklaşık 50 deney teklifi geldiğini belirtti.

Bunları elemeye tabi tuttuklarını aktaran Yıldırım, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Neye nazaran eliyoruz; hem mühlete nazaran ki uzay insanımız orada iki hafta kadar kalacak hem de oradaki altyapıya nazaran. Oradaki var olan altyapıyı kullanacağız, öteki yeni bir şey oluşturmamız mümkün değil. Münasebetiyle bu kriterlerle bir seçim yaptık ve şu anda 12 deneyimiz onay aldı. 12 deneyi Alper gittiğinde orada gerçekleştirecek. Bu fevkalade bir şey zira bunların büyük bir kısmı birinci kere yapılacak deneyler. Hasebiyle dünya için de bir referans noktası olma özelliği taşıyor. Bunlar bilim topluluğumuz için çok değerli. Bir defa Türkiye açısından bu yararı var. İkinci ve tahminen tekrar bunun kadar kıymetli bir kar da farkındalığı artıracak olması. Gençlerde bir uzay farkındalığının artması ve bilhassa gerçekten zeki çocuklarımızın bu alana yönelmesini sağlayabilirsek Türkiye’nin ileride önü çok daha rahat açılacaktır.”

Yıldırım, 86 milyon için canla başla çalıştıklarına dikkati çekerek, “Büyüğüyle küçüğüyle herkesin takviyesine ve sahiden gönülden duasına gereksinimimiz var.” sözünü kullandı.

– Ulusal Uzay Programı’ndaki ilerlemeler

Milli Uzay Programı kapsamında belirlenen amaçların hepsinde ilerleme kaydedildiğini lisana getiren Yıldırım, programın iki kademeden oluştuğunu tabir etti.

Yıldırım, programın kademelerine ait şu bilgileri verdi:

“Birinci kademede kendi geliştirdiğimiz bir uzay aracıyla Ay’a ulaşmak, Ay’ın yörüngesine girmek, orada birkaç ay kalmak ve daha sonra da aya bir sert iniş yapmak. Ay’a ulaşmak ve Ay’a ulaşmayı öğrenmek. Bunu 2026’nın birinci yarısında gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu birinci açıkladığımız tarihten biraz daha geç. Bunun sebepleri var zira misyonda birtakım değişiklikler oldu. Aracımızı geliştirdik, büyüttük. Hasebiyle biraz ileriye hakikat sarktı ancak bunu yapacağız. Bu tarihten 5-6 yıl sonra da bir yumuşak iniş gerçekleştireceğiz. Bir rover (uzay araştırma aracı) indirerek bilimsel çalışma yapacağız Ay’ın yüzeyinde. Bu yalnızca teknolojik olarak ehemmiyet taşımıyor tıpkı vakitte türel olarak da kıymet taşıyor zira ayda bizim hakkımız var ve onu fakat oraya gidebilirsek alabiliriz ve koruyabiliriz. Ayrıyeten güvenlik açısından da çok değerli. Zira oralarda yoksanız olup bitenden haberiniz de olmuyor. Kimse size bu bilgileri sunmuyor yani ‘Uzayda varım’ diyebilmek için bu çalışmaları yapmak mecburiyetindeyiz.”